نماینده مردم زابل در مجلس شورای اسلامی چندی پیش درباره کشف یک سفره آب زیرزمینی جزئیاتی ارایه و اظهار کرده بود: کار این چاه بزرگ با عمق هزار و 200 متر آغاز شده و آب آن هم به صورت آرتزین و قابل شرب است.

به گفته حبیب الله دهمرده، این نخستین چاهی است که به این شکل و عمق مورد بهره‌برداری قرار گرفته است و اگر لازم باشد تا عمق 5 هزار متر هم ادامه پیدا خواهد کرد. 

دهمرده این را هم گفته بود که بر اساس نظریه کارشناسان، آب زنده و جاری است و آب مرده‌ای نیست.

در این پیوند، رییس اندیشکده تدبیر آب ایران گفت: شناسایی آب های ژرف(زیرزمینی) ابهام های خیلی زیادی دارد اما موضوعی که اصلا' از آن صحبت نمی شود مساله اقتصاد این حوزه است که هزینه های بسیار زیادی دارد.

انوش نوری اسفندیاری روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا در واکنش به طرح اکتشاف یک سفره آب زیرزمینی در سیستان و بلوچستان اظهار داشت: این که چنین منابعی برای چه نوع مصرفی مورد بهره برداری قرار می گیرد خیلی مطرح است و با یارانه های سنگین نمی شود به صورت پایدار از این منابع استفاده کرد.

وی افزود: هیچ نوع صحبتی از نوع برنامه ریزی برای استفاده از این منابع نمی شود و بهتر است مسایل را روشن کنند که توهم استفاده از این آب بیش از اینها نشود.

نوری اسفندیاری گفت: در مطالعات مهندسی دو مرحله برای شناسایی وجود دارد؛ یک مرحله برای اکتشاف است که تداوم با توقف مطالعات را مشخص می کند و مرحله دیگر برای امکان سنجی است که آیا برای منابع به لحاظ فنی، مهندسی، اقتصادی و اجتماعی امکان پذیر است یا نه و تا زمانی که پاسخ این مرحله استخراج نشود برنامه ریزی برای آن مانند سم مهلک است. 

وی با بیان این که اقدام ها برای وجود سفره ۀآب زیرزمینی در سیستان و بلوچستان اکنون در مرحله شناسایی و اکتشاف است و از نگاه کارشناسی تجربیات محدودی در دنیا از این حیث وجود دارد، در واکنش به اظهارات نماینده زابل در مجلس شورای اسلامی و ارائه جزئیاتی از سوی وی در ارتباط با سفره آب زیرزمینی تاکید کرد: دفتر برنامه ریزی کلان آب وزارت نیرو نسبت به این موضوع روشنگری بیشتری کند.

این صاحب نظر در حوزه آب، اطلاع رسانی به مردم در این رابطه را قطره چکانی خواند و گفت: اکنون که تکیه روی شفافیت سیاست ها است، ضرورت دارد این موضوع شفاف تر شود.

وی خاطرنشان کرد: از آنجایی که استخراج چنین منبعی بسیار پر هزینه بوده و معلوم نیست از نظر کیفیت در چه شرایطی باشد و دست زدن به آن چه تغییرات کیفی به دنبال خواهد داشت، ریسک بسیار زیادی در اطلاعات ارایه شده وجود دارد.

در فضای مجازی برخی مطالب حاکی از این است که این سفره آب زیرزمینی، از کوههای هندوکش و از طریق منطقه سیستان وارد ایران می شود و پس از سپری کردن منطقه کویری ایران، به خلیج فارس و دریای عمان می ریزد. عظمت این سفره آبی که به شکل رود در عمق 1000 متری زمین در جریان است.

برپایه نوشته های فضای مجازی، اکنون مجموع مصرف آب شرب کشور طبق آمار سال96 حدود7 میلیارد متر مکعب است و این سفره زیر زمینی به تنهایی بیشتر از 1000 میلیارد متر مکعب آب سالم و شیرین (معادل حدود173 سال مصرف آب شرب کل ایران) در خود جای داده است.

رییس اندیشکده تدبیر آب ایران تاکید کرد: مسایل باید شفاف سازی و چارچوب های تصمیم گیری روشن تر شود. 

به گفته وی، به دلیل ابهام های زیادی که وجود دارد وزارت نیرو به لحاظ مهندسی وارد بهره برداری نمی شود چرا که اول باید مطالعه و ابعاد موضوع برای اکتشاف مشخص شود.

نوری اسفندیاری گفت: باید دید که آیا لازم است چاه اکتشافی دیگری حفر شود یا نه؟ هنوز این مرحله تمام نشده است و بعد از آن خواهند دید که آیا بهره برداری از این منبع توجیه اقتصادی دارد یا خبر. 

این کارشناس حوزه آب بر ضرورت شناسایی پیامدهای محیط زیستی، اقتصادی، مالی و اجتماعی این مساله تاکید کرد و افزود: در صورتی که چنین منبعی وجود داشته باشد، آب آن نه برای کشاورزی که برای مصرف آشامیدنی می تواند اقتصادی باشد و این هم باید تحت یک شرایطی باشد تا با دیگر امکانات تامین آب شرب مقایسه شود.

در این ارتباط، همچنین محمد ارشدی پژوهشگر حوزه آب، کشف سفره آب زیرزمینی در سیستان و بلوچستان را یک دروغ بزرگ خواند و افزود: اولا باید دید که چنین راه حل هایی از طرف چه نوع تفکری در جامعه دنبال و طرح می شود و برای آن تلاش می شود.